Na podstawie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. z 2014 r. poz. 1539, z późn. zm.) Główny Lekarz Weterynarii opracował program bioasekuracji mający na celu zapobieganie szerzeniu się afrykańskiego pomoru świń. Przedmiotowy program został wprowadzony w życie na mocy rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 3 kwietnia 2015 r. w sprawie wprowadzenia „Program bioasekuracji mającego na celu zapobieganie szerzeniu się afrykańskiego pomoru świń” na lata 2015-2018 (Dz. U poz. 517), a następnie zmieniony w 2016 r. i 2017 r.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 12 lipca 2017 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie wprowadzenia „Programu bioasekuracji mającego na celu zapobieganie szerzeniu się afrykańskiego pomoru świń” na lata 2015-2018 (Dz. U. poz. 1378) posiadacze zwierząt utrzymujący świnie na obszarze województwa:
1) podlaskiego, w powiatach:
a) augustowskim w gminach Sztabin i Bargłów Kościelny,
b) białostockim w gminach Dobrzyniewo Duże, Choroszcz, Tykocin i Zawady,
d) sokolskim w gminach Korycin i Suchowola,
e) hajnowskim w gminach Hajnówka miasto, Dubicze Cerkiewne, Kleszczele i Czeremcha,
f) wysokomazowieckim w gminie Kobylin-Borzymy,
g) zambrowskim w gminie Rutki,
h) monieckim w gminach Goniądz, Jaświły, Mońki, Trzcianne, Krypno, Knyszyn i Jasionówka,
i) grajewskim w gminach Rajgród, Grajewo, Szczuczyn, Wąsosz i Radziłów,
j) bielskim w gminach Orla, Bielsk Podlaski i Boćki,
k) siemiatyckim w gminach Milejczyce, Nurzec-Stacja, Mielnik, Siemiatycze z miastem Siemiatycze, Drohiczyn i Dziadkowice,
l) kolneńskim w gminach Grabowo i Stawiski,
m) łomżyńskim w gminach Przytuły, Jedwabne i Wizna,
2) mazowieckiego, w powiatach:
a) łosickim w gminach Huszlew, Olszanka, Platerów, Sarnaki, Stara Kornica i Łosice z miastem Łosice,
b) siedleckim w gminie Korczew,
3) lubelskiego, w powiatach:
a) bialskim w gminach Konstantynów, Janów Podlaski, Leśna Podlaska, Rokitno, Biała Podlaska, Zalesie Piszczac, Kodeń, Terespol z miastem Terespol, Łomazy i Międzyrzec Podlaski,
b) Biała Podlaska
zobowiązani zostali do dostosowania gospodarstw do niżej wymienionych wymagań dotyczących bioasekuracji określonych w ww. programie.
Wymagania dotyczące bioasekuracji:
1) zabezpieczenie gospodarstwa, w którym są utrzymywane świnie w systemie otwartym, podwójnym ogrodzeniem, o co najmniej 1,5 m wysokości, na podmurówce lub z wkopanym krawężnikiem;
2) wdrożenie programu monitorowania i zwalczania gryzoni;
3) przeprowadzanie okresowych zabiegów dezynsekcji (od kwietnia do listopada każdego roku);
4) prowadzenie rejestru środków transportu do przewozu świń, które wjeżdżają na teren gospodarstwa, oraz rejestru wejść osób do pomieszczeń, w których są utrzymywane świnie;
5) zabezpieczenie budynku, w którym są utrzymywane świnie, przed dostępem zwierząt domowych;
6) utrzymywanie świń w gospodarstwach w zamkniętych pomieszczeniach, z wyjątkiem świń utrzymywanych w systemie otwartym;
7) zapewnienie aby:
a) osoby mające kontakt ze świniami w gospodarstwie nie utrzymywały własnych świń poza tym gospodarstwem oraz nie zajmowały się dodatkowo obsługą świń w innych gospodarstwach,
b) do budynków, w których są utrzymywane świnie, nie wchodziły osoby postronne,
c) osoby przebywające w budynkach inwentarskich używały odzieży ochronnej oraz obuwia ochronnego;
8) posiadanie w gospodarstwie, w którym są utrzymywane świnie, pisemnego planu bioasekuracji obejmującego:
a) dokumentację przestrzegania wymagań określonych w akapicie pierwszym w pkt 2-4,
b) rejestr produktów biobójczych używanych w gospodarstwie,
c) program czyszczenia i dezynfekcji pomieszczeń i sprzętu mającego kontakt ze świniami,
d) zasady używania oraz czyszczenia i dezynfekcji odzieży ochronnej i obuwia, o których mowa w akapicie pierwszym w pkt 7 lit. c;
9) zabezpieczenie budynków inwentarskich oraz budynków i miejsc wykorzystywanych do przechowywania pasz i ściółki pojedynczym ogrodzeniem o wysokości wynoszącej co najmniej 1,5 m na całej długości, związanym na stałe z podłożem, wykluczającym dostęp wolnożyjących dzików na teren gospodarstwa. Wymagania są spełnione także wtedy gdy całe siedlisko jest ogrodzone w wyżej określony sposób;
10) utrzymywanie świń w gospodarstwie w budynkach, w których nie są jednocześnie utrzymywane inne zwierzęta gospodarskie kopytne.
Dodatkowo na obszarze województwa podlaskiego, w powiatach hajnowskim w gminach Białowieża, Narew, Narewka, Czyże i Hajnówka oraz białostockim w gminach Zabłudów i Michałowo wprowadza się następujące wymagania:
1) zabezpieczenie budynków inwentarskich oraz budynków i miejsc wykorzystywanych do przechowywania pasz i ściółki pojedynczym ogrodzeniem o wysokości wynoszącej co najmniej 1,5 m na całej długości, związanym na stałe z podłożem, wykluczającym dostęp wolnożyjących dzików na teren gospodarstwa;
2) utrzymywanie świń w gospodarstwie w budynkach, w których nie są jednocześnie utrzymywane inne zwierzęta gospodarskie kopytne.
Termin na dostosowanie gospodarstw do ww. wymagań bioasekuracji upływa 14 sierpnia 2017 r. z wyłączeniem obowiązku zabezpieczenia budynków inwentarskich oraz budynków i miejsc wykorzystywanych do przechowywania pasz i ściółki pojedynczym ogrodzeniem o wysokości wynoszącej co najmniej 1,5 m na całej długości, związanym na stałe z podłożem, wykluczającym dostęp wolnożyjących dzików na teren gospodarstwa - który powinien być spełniony do 31 grudnia 2017 r.
Posiadacze utrzymujący świnie na wyżej wymienionych obszarach, którzy nie będą mogli dostosować gospodarstw do ww. wymagań do dnia 14 sierpnia 2017 r., mogą składać do powiatowego lekarza weterynarii właściwego ze względu na miejsce położenia gospodarstwa oświadczenie, że gospodarstwo nie spełni wymagań określonych w programie bioasekuracji.
W takim przypadku:
1) powiatowy lekarz weterynarii, po przeprowadzeniu kontroli w gospodarstwie, wyda decyzję nakazującą zabicie świń utrzymywanych w gospodarstwie lub poddanie ich ubojowi oraz zakazującą wprowadzania do gospodarstwa i utrzymywania w nim zwierząt z gatunków wrażliwych przez okres obowiązywania programu, tj. do 31 grudnia 2018 r.;
2) posiadaczowi świń będzie przysługiwać:
- odszkodowanie za zabite lub poddane ubojowi zwierzęta, wypłacane przez powiatowego lekarza weterynarii właściwego ze względu na miejsce położenia gospodarstwa,
- rekompensata za nieprzerwane nieutrzymywanie świń w gospodarstwie, przyznawana w drodze decyzji kierownika biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, właściwego ze względu na miejsce położenia gospodarstwa.
Wniosek o przyznanie rekompensaty należy złożyć do kierownika biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa właściwego ze względu na miejsce położenia gospodarstwa, w terminie do dnia 15 września 2017 r.
Do wniosku należy dołączyć kopię ww. decyzji wydanej przez powiatowego lekarza weterynarii oraz dokumenty potwierdzające jej wykonanie.
Natomiast posiadaczowi utrzymującemu świnie na ww. obszarze, który nie dostosuje, do dnia 14 sierpnia 2017 r., gospodarstwa do ww. wymagań dotyczących bioasekuracji i nie złoży w tym terminie do powiatowego lekarza weterynarii oświadczenia, że gospodarstwo nie spełni wymagań określonych w ww. programie bioasekuracji:
1) powiatowy lekarz weterynarii, po przeprowadzeniu kontroli w gospodarstwie, wyda decyzję nakazującą zabicie świń utrzymywanych w gospodarstwie lub poddanie ich ubojowi oraz zakazującą wprowadzania do gospodarstwa i utrzymywania w nim zwierząt z gatunków wrażliwych przez okres obowiązywania programu, tj. do 31 grudnia 2018 r.;
2) będzie przysługiwać jedynie odszkodowanie za zabite lub poddane ubojowi zwierzęta, wypłacane przez powiatowego lekarza weterynarii właściwego ze względu na miejsce położenia gospodarstwa;
3) nie będzie przysługiwać ww. rekompensata za nieprzerwane nieutrzymywanie świń w gospodarstwie.
Najważniejsze terminy:
- 15 Iipca 2017 r. - wejście w życie zmiany „Programu bioasekuracji mającego na celu zapobieganie szerzeniu się afrykańskiego pomoru świń” na lata 2015- 2018
- 14 sierpnia 2017 r. - termin na dostosowanie gospodarstwa do wymagań dotyczących bioasekuracji, z wyłączeniem obowiązku zabezpieczenia budynków inwentarskich oraz budynków i miejsc wykorzystywanych do przechowywania pasz i ściółki pojedynczym ogrodzeniem o wysokości wynoszącej co najmniej 1,5 m na całej długości, związanym na stałe z podłożem, wykluczającym dostęp wolnożyjących dzików na teren gospodarstwa - który powinien być spełniony do 31 grudnia 2017 r.
- 14 sierpnia 2017 r. - termin na złożenie oświadczenia do powiatowego lekarza weterynarii w przypadku braku możliwości spełnienia wymagań dotyczących bioasekuracji
- 15 września 2017 r. - termin na złożenie wniosku do kierownika biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa o przyznanie rekompensaty
DYREKTOR DEPARTAMENTU
Bezpieczeństwa Żywności i Weterynarii
Krystian Popławski